مدیر فناوری اطلاعات گمرک کشور از غیرحضوری شدن رجیستری موبایل از ابتدای دی ماه خبر داد.
در ۱۸ مهرماه «مهرداد جمال ارونقی»، معاون فنی گمرک ایران، طی نامه‌ای به ستاد مبارزه با قاچاق کالا گزارشی از شرایط نامناسب ایجاد شده در مبادی ورودی گمرک به دلیل الزام به رجیستری حضوری گوشی تلفن همراه از ۱۲ مهرماه، اعلام کرد تشکیل صف های طولانی مسافران و عدم امکان رعایت کامل پروتکل های بهداشتی در وضعیت موجود باعث ایجاد مشکلاتی در گمرک شده است . عصر دیروز (۲۲ آذر) سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرد که این درخواست رد شده و رجیستری گوشی در مبادی گمرکی باقی خواهد ماند اما به نظر می‌رسد که تغییراتی در نحوه رجیستری رخ داده و آنطور که گمرک خبر داده، رجیستری گوشی به حالتی نیمه حضوری در آمده است.
در اعلامیه‌ای که گمرک منتشر کرده، اعلام شده که قرار است فرایند ثبت موبایل‌ها را پیش از ورود به گمرک و با روش‌هایی جدید انجام دهد تا مسافرین در مبادی گمرکی معطل صف‌های رجیستری موبایل نمانند. این عملکرد در بیانیه گمرک اینچنین تشریح شده است:
«پیش بینی شده که اظهارنامه مسافری توسط آژانس‌های مسافری در هواپیما توزیع و تکمیل می‌شود، در غیر این صورت تا قبل از گذرنامه تکمیل شده یا در سالن گمرک تکمیل شود. در این اظهارنامه مشخصات گوشی تلفن همراه از جمله شماره IMEI باید درج شود. گوشی تلفن همراه توسط ارزیاب گمرک رویت و به واسطه بارکدخوان شماره IMEI و بارکد پاسپورت در سیستم درج خواهد شد و بعد از ثبت مشخصات گوشی و احراز مسافر در مبادی ورودی، فرد یک ماه فرصت دارد تا با مراجعه به سامانه گمرک (EPL) ادامه فرایند رجیستری را انجام دهد.»
آنطور که گمرک اعلام کرده، برای گوشی های تلفن همراهی که تاریخ ورود آن از دوازدهم تیر ماه امسال تا ۳۰ آذرماه است، شرایط رجیستری طبق روال قبلی و با استعلام سیستمی از سامانه نیروی انتظامی احراز مسافر بودن، عملیات ترخیص در EPL بدون مراجعه حضوری انجام می‌شود. منابع آگاه حکایت از این دارند که جلسه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و سامانه همتا با مسئولان گمرکی کشور که پیرو نامه ۱۸ مهرماه صورت گرفته به این نتیجه رسیده که گمرک می‌تواند به خاطر ملاحظات شرایط کرونایی کشور و عدم ازدحام مسافرین در مبادی گمرکی، اظهار موبایل‌ها را به روش‌های دیگری انجام دهد. در واقع با اینکه اقدام جدید گمرک با ماده ۱۳۸ آیین نامه اجرای قانونی گمرکی منافات دارد چرا که صریحا در این ماده آمده که پرداخت حقوق گمرکی نیز باید در حین ورود به کشور صورت بگیرد، اما در حال حاضر به خاطر شرایط خاص، تغییراتی در این موضوع پیش آمده است.
گفته شده که تسهیل‌گری این قوانین با همراهی نظر ستاد مقابله با کرونا بوده و آنها نیز نظرشان بر این بوده تا جلوی ازدحام جمعیت برای رجیستری گوشی‌هایشان در فرودگاه‌ها گرفته شود.
در واقع اقدامی که گمرک قصد انجام دادن آن را دارد اینست که گوشی مسافر پیش از ورود به مبادی گمرکی ثبت خواهد شد و اظهارنامه مذکور نیز توسط ارزیاب گمرک چک می‌شود. در این حالت مسافر فرصت دارد تا با گوشی از گمرک خارج شود و طی یک ماه عوارض گمرکی آن را از طریق سامانه گمرک پرداخت کند. در واقع فرد نمی‌تواند یک گوشی دیگر را جای گوشی اظهار شده جا بزند و مشخصا باید گوشی ثبت شده در هنگام ورود به کشور که اطلاعاتش در سامانه گمرکی ثبت شده را رجیستر کند. این موضوع موجب می‌شود تا از ورود گوشی به صورت مسافری و انبوه نیز جلوگیری به عمل آید.
با اینکه تاریخ دقیقی برای انجام قوانین جدید گمرکی اعلام نشده و این سازمان صرفا اوایل دی ماه را زمان پیاده سازی طرح جدید خود اعلام کرده اما به نظر می‌رسد که این اقدام می‌تواند از تشکیل صف‌های طویل مسافرین در فرودگاه‌ها جلوگیری کند و همچنین به مسافران کمک کند تا در آسایش کامل به پرداخت حق گمرکی گوشی خود مبادرت ورزند.
